Cito-toets oefenen

Er is een tweedeling tussen ouders en leerkrachten die openstaan voor oefenen voor de Cito-toetsen en ouders en leerkrachten die dat not done vinden. Het is een feit dat – zeker door het toenemende lerarentekort – er grotere achterstanden in het basisonderwijs zijn dan ooit tevoren. Ouders die kiezen om de Cito-toetsen (want het gaat uiteindelijk om die toetsen in het primair onderwijs) te oefenen doen dat vaak ook omdat er al sprake van achterstanden is en zij niet willen dat hun kinderen de dupe van het onderwijstekort worden. Er valt wat voor te zeggen.

Tegenstanders vinden oefenen “niet eerlijk” en maken het dat er ongelijkheid wordt gecreëerd, omdat niet alle ouders het redelijk prijzige oefenmateriaal voor Cito kunnen betalen (en de goedkopere alternatieven bereiden weer niet goed voor).

Het is lastig om deze kwestie te beoordelen, omdat er veel verschillende visies over zijn. In dit artikel willen we duidelijkheid schetsen en nemen we geen standpunt in.

Cito-toets oefenen

Cito-toetsen vanaf groep 3

Vanaf groep 3 worden de Cito-toetsen afgenomen. Soms ook al eerder in de kleuterklassen, maar vaak vanaf groep 3. Die toetsen gaan dan ook meetellen en worden met ouders besproken en dienen voor leerkrachten als beginsituatie voor hun handelingen.

Daar kun je van vinden wat je wil, maar dat zijn feiten. Cito-toetsen zijn onafhankelijke meetinstrumenten die heel gedetailleerd in kaart kunnen brengen wat kinderen wel en niet kunnen. Daarmee geven ze heel veel handvaten voor de leerkrachten, want die kunnen (al dan niet met behulp van automatische analyses) precies bepalen wat een afzonderlijk kind beheerst en wat niet.

Dat begint al in groep 3. Dat betekent dat je vanaf groep 3 ook al in de V-groep terecht kunt komen (de groep van slechts scorende kinderen). Het is een feit dat er weinig kinderen die in groep 3 V’s scoren voor rekenen en woordenschat, daar nog uitkomen. Het kan, maar het gebeurt zelden. Niet gek dus dat er ook voor groep 3 boeken zijn om de Cito-toets te oefenen

 

Goed onderwijs doet resultaten verhogen

Nu is het zo dat een Cito-score voor leerkrachten heel veel informatie geeft. Een kind dat in groep 3 een V scoort hoeft echter niet een volgende toets een I te scoren. Zo denken leerkrachten ook niet. Een score geeft het niveau aan. En zolang er groei is in het niveau, is het goed. Een kind kan dus prima een V achter elkaar scoren en toch groeien. Er wordt niet voor niets gesproken van zowel hoge V’s (de V die al bijna een IV wordt) en lage V’s (de V die helemaal onderaan bungelt).

Leerkrachten willen een stijgende lijn zien. Als die stijgende lijn zich alleen in de V plaatsvindt en geen III wordt, is dat niet erg. Ouders denken daar vaak anders over, want die weten dat de Cito-scores vroeg of laat een niveau voor het vervolgonderwijs aan gaan wijzen. Een I score wijst namelijk naar het vwo en een III score is meer voor tl (vmbo), waar een V score richting vmbo-basis of zelfs praktijkonderwijs kan gaan.

overzicht niveaus Cito

Groei op niveau van kind

Voor de duidelijkheid: scholen gebruiken de Cito-scores en hebben het doel om uit ieder kind het beste te halen, maar niet de ambitie om elk kind naar het atheneum te sturen. Scoort een kind in groep 3 en 4 steeds IV en V-scores? Prima. Zolang er groei is is er sprake van vooruitgang. Er zal geen leerkracht zijn die zichzelf tot doel stelt om dit kind de volgende toets een I te laten scoren.

 

Eerlijke kansen

En dan zijn we weer terug bij een belangrijk punt van deze discussie. Krijgen alle kinderen eerlijke kansen als ze op een V beginnen en niet meer kunnen groeien? Of mag je ze als ouder een handje helpen? Er zijn immers al vanaf groep 3 oefenboeken van hoge kwaliteit beschikbaar, die precies naast de toetsen van Cito passen en daar ook zeer goed op voorbereiden. Maar daar hangt dan ook wel een prijskaartje aan. Niet iedereen kan en wil dat betalen om Cito-toetsen voor te bereiden (zeker niet als je in groep 3 begint en wil blijven oefenen tot groep 8). Wat dat betreft is er nog veel te verbeteren in het onderwijs als het om eerlijke kansen gaat. Niet alleen eerlijke kansen bij een eerste Cito-toets, want je zou maar een slechte dag hebben of niet gewend zijn aan deze toetsvorm en onder je niveau scoren! Maar ook om oefenen voor Cito-toetsen mogelijk te maken voor iedereen.

 

Conclusie

Ouders willen het beste voor hun kind in het onderwijs. Zeker nu het onderwijs er slechter aan toe is dan ooit, met veel uitval en weinig toestroom van leerkrachten, zijn verschillen in achtergrond en cultuur bepalend voor hoe de ontwikkeling van kinderen zich ontwikkelt. Een pijnlijke constatering, maar helaas wel de realiteit.

Gepubliceerd op
Gecategoriseerd als Cito

Beste oefenboeken voor groep 6

Groep 6 is een belangrijk leerjaar. Het is de definitieve overgang van de midden- naar de bovenbouw. Ook gaan de Cito-toetsen die in groep 6 worden gemaakt meetellen bij het voorlopig schooladvies in groep 7 en het definitieve eindadvies in groep 8.

In groep 6 krijgen leerlingen veel nieuwe vaardigheden aangereikt. Het rekenen met breuken gaat behoorlijk de diepte in, werkwoordspelling en grammatica gaan een zeer belangrijke rol spelen binnen de spellinglessen en er wordt verwacht dat kinderen in groep 6 met meer begrip een tekst kunnen lezen (begrijpend en studerend lezen).

Al die vaardigheden  gaan de meeste kinderen niet in de koude kleren zitten. Groep 6 is het jaar waarin vaak nog gedoubleerd wordt (wat in groep 7 nauwelijks en in groep 8 niet meer gebeurt). Een achterstand in groep 6 is zo opgelopen.

Thuis kiezen ouders er dan ook steeds vaker voor hun kind te ondersteunen. Bijvoorbeeld aan de hand van oefenboeken voor de Cito-toets in groep 6. Hoe goed is dat? Welke nadelen en welke voordelen kleven eraan?

 

Cito M6 en E6

Twee momenten zijn in groep 6 erg belangrijk. De M6 Cito-toets wordt in januari afgenomen. De E6 Cito-toets wordt in mei afgenomen. Deze twee toetsen geven de leerkrachten een soort van tussenstand van het leren van hun kinderen.

De scores op deze toetsen (binnen de nieuwe lichting Cito-toetsen variërend van een V tot een I, waarbij V laag is en I hoog) worden genoteerd in het leerlingvolgsysteem en helpen de leerkrachten een advies te bepalen met het oog op de middelbare school.

De Cito-toetsen vinden plaats op de vakgebieden rekenen, spelling, begrijpend lezen en woordenschat. Ook technisch lezen (DMT) wordt nog getoetst.

Cito groep 6 midden
Voorbeeld van een (ouder) oefenboekje voor de Cito-toets Rekenen-Wiskunde in groep 6.

Achterstanden en Cito-toetsen

Er wordt veel achterstand geconstateerd in groep 6. Dat is niet zo verwonderlijk, want de meeste kinderen moeten hard werken om alle lesstof in groep 6 tot zich te nemen. Een achterstand is soms nog op tijd in te lopen door extra werk, maar soms blijven kinderen achter de feiten aanlopen.

Het gebeurt dan ook niet zelden dat ouders – al dan niet in overleg met de groepsleerkracht – een bijlesbureau inschakelen om hun kinderen te helpen de achterstanden in te halen.

Ook kan het zijn dat ouders het bijlesbureau links laten liggen en zelf oefenboeken bestellen om met de kinderen aan de slag te gaan.

 

Voordelen en nadelen

Thuis oefenen voor de Cito-toetsen M6 en E6 met je kind heeft voordelen, maar ook nadelen. De belangrijkste zetten we hieronder voor je op een rijtje.

Voordelen

  • Door te oefenen kan een kind vaardigheden aanscherpen en verbeteren. Het kan zijn dat de tijd op school te weinig was om de vaardigheden eigen te maken en dat thuis oefenen helpt om dat alsnog te doen.
  • Het oefenen geeft zelfvertrouwen.
  • Ouders krijgen zicht op het leren van hun kind en kunnen desnoods (in overleg met de leerkracht) bijsturen.
  • In de tijd van enorme lerarentekorten zijn ouders en kinderen er meer zeker van dat een kind niets tekort zal komen op het cognitieve vak als er een goed oefenboek wordt aangeschaft.
  • Een goed oefenboek kan parallel lopen aan de leerstof. Met andere woorden: thuis wordt nog even extra gekeken naar de puntjes die op school niet lekker verlopen.

Nadelen

  • Kinderen zijn ook buiten school om met schoolwerk bezig.
  • De Cito-toets kan leiden tot druk en daardoor tot faalangst bij kinderen. Het is goed om hier als ouder op bedacht te zijn en mee om te gaan.
  • De meeste oefenboeken voor Cito’s en bijlesbureaus kosten geld (een goed oefenboek loopt al gauw in de honderd euro, een uurtje bijles kan 75 euro bedragen).

 

Kies voor kwaliteit

Wat je ook doet: kies voor kwaliteit. Er is op internet heel veel oefenmateriaal te vinden. Vaak gratis of in de vorm van spelletjes. Maar daarmee koop je vooral producten die juist van het echte onderwijs af liggen. Spelletjes bootsen de Cito-toetsen niet na en de meeste gratis sites zijn achterhaald of werken niet goed. Wanneer je met je kind wil oefenen voor de Cito-toetsen M6 en E6 is het belangrijk om een goed oefenboek uit te kiezen.

 

Overleg met de leerkracht

Ben je er nog niet helemaal uit? Wel of niet gaan helpen bij de Cito-toets en het voorkomen of inhalen van achterstanden? Dan is het altijd goed om met de leerkracht van je kind te overleggen. De leerkracht heeft zicht op de leerontwikkeling van je kind en kan dus prima advies geven.

Gepubliceerd op
Gecategoriseerd als Cito, Ouders