Woordenschat is een pittig vak. Het is vrij abstract, want er zijn weinig strategieën die tot goede antwoorden leiden. Je kent een woord of je kent een woord niet. Als je een tekst leest met onbekende woorden, kun je die woorden herleiden (onder andere door de plaatjes te bekijken, verder of terug te lezen of het woord op te delen in herkenbare stukjes). Toch blijkt het in de praktijk nog een behoorlijke uitdaging om kinderen nieuwe woorden aan te leren.
Daarbij is er onderzoek gedaan naar hoe het verwerken van woordkennis werkt in de hoofden van kinderen en blijkt dat zij gemiddeld een woord zeven keer aangeboden moeten krijgen, alvorens het definitief (?) op te slaan.
Ouders willen hun kinderen graag helpen om hun woordenschat te vergroten. Maar op internet zijn weinig concrete handvaten daarvoor te vinden. Tot nu. Wij delen hierbij 9 manieren die kunnen bijdragen aan het verbeteren en vergroten van de woordenschat van jouw kind! Doe er je voordeel mee!
Daily challenge
Gelijk een Engelse term, terwijl het hier om Nederlandse woordenschat gaat. Toch kun je een dagelijkse uitdaging houden door je kind elke dag op zoek te laten gaan naar een woord dat hij nog niet kent. Wat is de betekenis van dat woord? Schrijf het ergens op (bijvoorbeeld in een los schriftje) en laat je kind het woord nog regelmatig herhalen.
Elke dag een woord, betekent 7 woorden in de week en ruim 350 woorden per jaar. Dat gaat dus al de goede kant op!
Woordveld
Een woordveld kan een woord beter verklaren, maar ook nieuwe woorden betrekken. Een mindmap en woordveld verschillen niet veel van elkaar.
Begin zelf met het woord “kasteel” en kom uit op “kantelen”, “ridders”, “hofdame” en ga zo door naar “middeleeuwen” enzovoorts.
Eén woord kan dus leiden tot heel veel nieuwe woorden. Het vertalen van dergelijke woorden in een woordveld kan je kind niet alleen nieuwe woorden leren kennen, maar helpt ook verbanden te leggen.
Woordenkalender voor volgend jaar
Woorden die moeilijk zijn of de woorden uit de daily challenge, kun je verzamelen in een zelfgemaakte woordenkalender voor komend jaar. Start op 1 januari en noteer voor elke dag een woord. Maak er een tekening bij, verzin er een mop omheen of schrijf er een woordveldje bij. Alles om het woord maar in de mond (en pen) blijven nemen.
Nieuwe woorden bedenken
Jaarlijks worden er nieuwe woorden aan het woordenboek toegevoegd, vaak gebaseerd op hypes en de media. Waarom zou jouw kind zelf geen nieuwe woorden kunnen bedenken? Hiermee leert het woorden te koppelen, verbanden te leggen en de betekenis achter woorden te begrijpen.
Synoniemenkapstok
Sommige woorden betekenen hetzelfde, maar hebben toch meerdere benamingen. Hang ze aan de synoniemenkapstok! Teken een grote kapstok op een magneetveld en hang er kaartjes met magneten omheen. Welke woorden passen er deze week of maand bij elkaar?
Antoniemarena
En welke woorden passen juist niet bij elkaar, omdat ze het tegengestelde (antoniem) van elkaar zijn? Water en vuur, licht en donker… Mooie voorbeelden van woorden die tegenover elkaar komen te staan. Teken wederom een arenasetting (of voetbalveld) en zet de spelers op de juiste plaats.
Woordenhappertje
Moeilijke woorden trainen doe je me teen woordenhappertje. Zo’n happertje vouw je makkelijk zelf. Schrijf 8 moeilijke woorden aan de buitenkant op en de betekenis aan de binnenkant.
Nog effectiever is het natuurlijk als je kind deze woordenhappertjes vanaf nu zelf gaat maken! Het leert dan gelijk de woordbetekenis kennen.
Memory maken
Een andere vorm die kan helpen om woorden eigen te maken is zelf een memoryspel te maken. Op kaartje 1 schrijf je het woord en op kaartje 2 de betekenis. Al kun je de betekenis ook tekenen of op een andere manier visueel maken. Het spel breidt zich uit, naarmate er meer woorden bij komen. Zo kan het spel regelmatig ververst worden en worden alle woorden met regelmaat herhaald.
30 seconds met woordenschat
Ken je het spel 30 seconds? Het idee leent zich prima om moeilijke woorden te leren kennen! De Junior-variant bevat ook veel woorden die kinderen in de basisschoolleeftijd zouden moeten kennen. En je kan natuurlijk altijd zelf kaartjes maken.
Moeilijke woorden vereeuwigen in kunst
Kunst kan goed blijven hangen. Laat je kind om de meest moeilijke woorden een kunstwerk maken. Lijst het in en hang het goed op, zodat er een woordbeeld ontstaat. Deze moeilijke woordenkunst werkt ook goed bij beelddenker. Zij zien de woorden dan letterlijk voor zich.
Weet een kind niet wat een woord betekent? Dan is het zaak om de betekenis eerst op te zoeken. Een win/win situatie dus…
Hoe werk jij aan woordenschat bij je kinderen? Laat een reactie achter!